SUY GIÁP KHI MANG THAI: DẤU HIỆU NHẬN BIẾT, RỦI RO VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ TỐT NHẤT
Suy giáp là rối loạn tuyến giáp thường gặp trong thai kỳ, ảnh hưởng đến khoảng 3% – 5% phụ nữ mang thai. Do các triệu chứng thường không rõ ràng, bệnh dễ bị bỏ sót, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như sảy thai, sinh non, tiền sản giật ở mẹ và chậm phát triển trí tuệ ở thai nhi. Vậy suy giáp khi mang thai tác động ra sao đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của bé? Nguyên nhân nào gây ra tình trạng này và đâu là phương pháp điều trị hiệu quả nhất?
NGUYÊN NHÂN BỊ SUY GIÁP KHI MANG THAI LÀ GÌ?
Nguyên nhân phổ biến nhất của suy giáp là viêm tuyến giáp Hashimoto – một rối loạn tự miễn khiến hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp, gây viêm và tổn thương, làm giảm khả năng sản xuất hormone giáp.
Ngoài ra, suy giáp khi mang thai còn có thể do nhiều yếu tố khác như: tiền sử phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, điều trị cường giáp bằng iốt phóng xạ, xạ trị vùng đầu và cổ, mắc bệnh tuyến yên, suy giáp từ trước nhưng không được điều trị hoặc điều trị không đầy đủ, cũng như tác động của việc sử dụng quá liều thuốc kháng giáp tổng hợp.
TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH SUY GIÁP KHI MANG THAI
Các triệu chứng của suy giáp ở phụ nữ mang thai thường giống với suy giáp ở những đối tượng khác, bao gồm:
- Mệt mỏi, thiếu năng lượng.
- Chậm chạp, thường xuyên buồn ngủ.
- Nhạy cảm với lạnh.
- Da khô, tóc dễ gãy rụng.
- Chuột rút, đau cơ.
- Táo bón kéo dài.
- Giảm trí nhớ, khó tập trung.
Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp suy giáp trong thai kỳ diễn tiến âm thầm, ở mức độ nhẹ và không có triệu chứng rõ ràng. Điều này khiến việc phát hiện bệnh trở nên khó khăn, làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi nếu không được kiểm soát kịp thời.
BỊ SUY GIÁP CÓ THAI ĐƯỢC KHÔNG?
Phụ nữ mắc suy giáp vẫn có thể mang thai, nhưng khả năng thụ thai sẽ giảm đáng kể. Ngay cả khi đã mang thai, họ vẫn có nguy cơ cao bị sảy thai, bất thường ở bánh nhau, tăng huyết áp thai kỳ, thiếu máu, nhau bong non hoặc xuất huyết sau sinh.
Do đó, phụ nữ bị suy giáp nên làm xét nghiệm TSH ngay khi xác nhận có thai để theo dõi chức năng tuyến giáp. Đồng thời, họ cần được điều chỉnh liều levothyroxine ngay lập tức vì nhu cầu hormone giáp tăng lên trong thai kỳ. Nếu suy giáp được phát hiện lần đầu khi mang thai, người bệnh cần được điều trị kịp thời bằng levothyroxine để duy trì nồng độ TSH ở mức bình thường, giúp giảm thiểu rủi ro cho cả mẹ và bé.
SUY GIÁP KHI MANG THAI CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?
Nếu không được điều trị, suy giáp khi mang thai có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Tiền sản giật – một biến chứng nghiêm trọng gây tăng huyết áp và ảnh hưởng đến chức năng các cơ quan.
- Thiếu máu do thiếu hormone tuyến giáp ảnh hưởng đến quá trình tạo máu.
- Sảy thai hoặc tử vong chu sinh, thai chết lưu.
- Trẻ sinh ra có cân nặng thấp do bánh nhau bị ảnh hưởng.
- Suy tim sung huyết (hiếm gặp) do rối loạn chuyển hóa.
Những biến chứng này thường xảy ra ở những trường hợp suy giáp nặng. Đặc biệt, hormone tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của thai nhi. Nếu người mẹ bị suy giáp nhưng không được điều trị, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ, trẻ có nguy cơ cao bị thiểu năng trí tuệ và chậm phát triển. Vì vậy, việc phát hiện và kiểm soát suy giáp trong thai kỳ là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé.
SUY GIÁP ẢNH HƯỞNG ĐẾN THAI NHI NHƯ THẾ NÀO?
Trong những tháng đầu thai kỳ, thai nhi hoàn toàn phụ thuộc vào hormone tuyến giáp của mẹ để phát triển não bộ và tăng trưởng bình thường. Nếu mẹ bị suy giáp, thai nhi có nguy cơ mắc suy giáp bẩm sinh, dẫn đến các bất thường nghiêm trọng về nhận thức, thần kinh và phát triển. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị sớm, hầu hết những nguy cơ này có thể được ngăn ngừa.
Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, ngay cả suy giáp nhẹ ở thai phụ nhưng không được điều trị cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của trẻ. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên kiểm tra mức TSH ngay khi xác nhận có thai, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc bệnh tuyến giáp, bao gồm:
- Người từng điều trị cường giáp hoặc suy giáp.
- Tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp.
- Tiền sử cá nhân mắc bệnh tự miễn.
- Người bị bướu cổ.
Việc phát hiện và kiểm soát suy giáp trong thai kỳ không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ mà còn đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi.
SUY GIÁP KHI MANG THAI ĐIỀU TRỊ NHƯ THẾ NÀO?
Sau khi được chẩn đoán suy giáp, phụ nữ mang thai sẽ được kê đơn hormone tuyến giáp tổng hợp để thay thế. Do nhu cầu hormone tuyến giáp trong thai kỳ tăng cao, người bệnh thường cần liều levothyroxine cao hơn, thậm chí gấp đôi so với người mắc suy giáp thông thường.
Việc tuân thủ điều trị là rất quan trọng, không nên chủ quan khi dùng thuốc trong thời kỳ mang thai. Người bệnh cần theo dõi và kiểm tra chức năng tuyến giáp thường xuyên:
- Kiểm tra sau mỗi 6 – 8 tuần để đánh giá hiệu quả điều trị.
- Nếu có điều chỉnh liều levothyroxine, nên kiểm tra lại sau 4 tuần.
- Sau sinh, liều thuốc cần được điều chỉnh về mức trước khi mang thai càng sớm càng tốt.
Ngoài ra, cần dùng thuốc đúng giờ theo hướng dẫn của bác sĩ, duy trì khoảng cách giữa các liều 2 – 3 giờ, tránh tương tác với thực phẩm hoặc các thuốc khác để đảm bảo hấp thu tốt nhất.
PHÒNG TRÁNH SUY GIÁP KHI MANG THAI
Để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé, phụ nữ có nguy cơ cao mắc bệnh tuyến giáp nên chủ động sàng lọc suy giáp trước khi mang thai ít nhất 3 tháng. Nhóm có nguy cơ cao bao gồm:
- Người có triệu chứng rối loạn chức năng tuyến giáp.
- Tiền sử mắc bệnh tự miễn.
- Gia đình có người mắc bệnh tuyến giáp.
Ngoài ra, sau khi sinh, cha mẹ nên thực hiện sàng lọc sơ sinh để phát hiện sớm các bất thường về tuyến giáp bẩm sinh, giúp trẻ được can thiệp và điều trị sớm nếu cần thiết.
Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm và kiểm soát tốt suy giáp trong thai kỳ sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng, bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi một cách tốt nhất. Liên hệ trực tiếp qua số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.
Xem thêm