SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN LÀ GÌ? CÁCH NHẬN BIẾT VÀ ĐIỀU TRỊ KỊP THỜI

SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN LÀ GÌ?

Suy tĩnh mạch ngoại biên là một bệnh lý xảy ra khi các tĩnh mạch ở chi trên hoặc chi dưới bị tổn thương, khiến việc lưu thông máu trở nên kém hiệu quả. Tình trạng này làm dòng máu khó chảy ngược về tim, dẫn đến hiện tượng ứ đọng máu trong các tĩnh mạch, đặc biệt là ở chân, làm tăng áp lực bên trong và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Bệnh có thể ảnh hưởng đến ba loại tĩnh mạch chính trong chân:

• Tĩnh mạch sâu: Đưa máu trở về tim
• Tĩnh mạch nông: Nằm sát bề mặt da
• Tĩnh mạch xuyên: Kết nối hai loại tĩnh mạch trên với nhau.

Tổn thương ở bất kỳ tĩnh mạch nào cũng có thể góp phần gây ra suy tĩnh mạch ngoại biên, đòi hỏi sự phát hiện và can thiệp sớm để ngăn ngừa các hậu quả lâu dài.

NGUYÊN NHÂN GÂY SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN

Các tĩnh mạch ở chân được trang bị các van giúp máu chảy đúng hướng về tim. Tuy nhiên, suy tĩnh mạch ngoại biên xảy ra khi các van này không hoạt động hiệu quả, có thể do bị hỏng hoặc không đóng kín, dẫn đến máu bị ứ đọng ở chân thay vì chảy về tim.

Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng này là thuyên tắc tĩnh mạch sâu (DVT), khi cục máu đông làm hỏng van trong tĩnh mạch, gây suy giãn tĩnh mạch. Ngoài ra, suy tĩnh mạch ngoại biên còn có thể xuất phát từ các yếu tố khác:

• Nguyên nhân bẩm sinh: Một số người từ khi sinh ra đã mắc dị tật ở tĩnh mạch chân hoặc thậm chí không có van trong tĩnh mạch.
• Nguyên nhân nguyên phát: Các thay đổi bất thường ở tĩnh mạch chân khiến chúng không thể hoạt động đúng chức năng.
• Nguyên nhân thứ phát: Các tổn thương tĩnh mạch, chẳng hạn như cục máu đông dẫn đến hình thành mô sẹo, cũng có thể làm hư hỏng van và gây bệnh.

CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN

Suy giãn tĩnh mạch ngoại biên là tình trạng có thể xảy ra do sự kết hợp của nhiều yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của tĩnh mạch. Những yếu tố đáng chú ý bao gồm:

• Thể trạng và tuổi tác: Béo phì nghiêm trọng và tuổi trên 50 làm tăng nguy cơ suy tĩnh mạch.
• Giới tính: Phụ nữ có khả năng mắc bệnh cao hơn nam giới, đặc biệt nếu có rối loạn nội tiết tố hoặc sử dụng thuốc ngừa thai.
• Thai kỳ: Mang thai, đặc biệt mang thai nhiều lần, cũng là yếu tố nguy cơ do tăng áp lực lên các tĩnh mạch.
• Yếu tố di truyền: Gia đình có tiền sử bị suy giãn tĩnh mạch làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Tiền sử bệnh lý: Người đã từng hình thành cục máu đông có nguy cơ cao hơn.
• Lối sống: Hút thuốc lá, nằm bất động lâu, và công việc phải đứng hoặc ngồi nhiều là những yếu tố thúc đẩy bệnh.
• Môi trường sống: Làm việc trong môi trường nóng, ẩm thấp cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tĩnh mạch.

TRIỆU CHỨNG SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN

Tùy vào mức độ tiến triển của bệnh, người mắc suy giãn tĩnh mạch ngoại biên có thể gặp các triệu chứng khác nhau:

1. Triệu chứng giai đoạn sớm

• Cảm giác đau nhức và mỏi chân, nhất là khi vận động.
• Xuất hiện cảm giác nóng rát, ngứa ran hoặc như kim châm ở chân.
• Thường xuyên bị chuột rút vào ban đêm.
• Da chân bắt đầu đổi màu, thường có sắc đỏ nâu bất thường.

2. Triệu chứng giai đoạn nặng

• Chân dưới và mắt cá chân sưng phù, đặc biệt sau khi đứng lâu hoặc cuối ngày.
• Da chân bong tróc, ngứa ngáy, hoặc khó chịu ở bàn chân.
• Cảm giác nặng nề, căng đầy ở chân.
• Xuất hiện các vết loét gần mắt cá chân, có nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng.
• Tĩnh mạch nông nổi rõ, giãn to trên bề mặt da.
• Phù nặng vùng thấp ở chân, dẫn đến hình thành mô sẹo. Mô sẹo này giữ lại chất lỏng, khiến bắp chân trở nên to và cứng, làm tăng nguy cơ viêm loét dai dẳng.

BIẾN CHỨNG CỦA SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN

Suy giãn tĩnh mạch ngoại biên không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời:

• Loét và chảy máu: Bệnh có thể dẫn đến sự xuất hiện của các vết loét, chảy máu, hoặc làm thay đổi màu da. Ở giai đoạn nặng, suy giãn tĩnh mạch có thể chuyển thành suy tĩnh mạch mạn tính, làm giảm khả năng bơm máu về tim, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
• Viêm tắc tĩnh mạch bề mặt: Cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch nông có thể gây viêm tắc tĩnh mạch bề mặt. Tình trạng này làm chân sưng đỏ, đau nhức, nóng rát, và các tĩnh mạch nông nổi rõ, thậm chí bị viêm cứng.
• Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT): Huyết khối có thể di chuyển từ tĩnh mạch nông vào tĩnh mạch sâu, gây ra đau chân, phù nề kéo dài và thậm chí loét da dưới vị trí huyết khối. Đây là biến chứng nghiêm trọng với nguy cơ gây tắc nghẽn tuần hoàn máu.
• Thuyên tắc phổi: Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất là thuyên tắc phổi, xảy ra khi cục máu đông từ huyết khối tĩnh mạch sâu vỡ ra và di chuyển đến phổi. Tình trạng này có thể dẫn đến khó thở, đau ngực, và trong trường hợp nặng, có nguy cơ tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn suy tĩnh mạch ngoại biên, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng bằng cách thực hiện các biện pháp sau:

1. Thay đổi thói quen sống

Ngừng hút thuốc lá: Thuốc lá gây tổn thương thành mạch máu và tăng nguy cơ suy tĩnh mạch. Loại bỏ thói quen này sẽ bảo vệ sức khỏe mạch máu.

Hạn chế mặc trang phục bó sát: Tránh sử dụng quần áo hoặc thắt lưng quá chật để đảm bảo máu lưu thông tốt hơn.

Không ngồi hoặc đứng quá lâu: Tránh giữ nguyên một tư thế trong thời gian dài. Hãy thường xuyên thay đổi tư thế, đứng dậy, đi lại hoặc vươn vai để cải thiện tuần hoàn máu.

2. Chăm sóc chế độ ăn uống

Ăn uống lành mạnh: Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, và ngũ cốc nguyên hạt. Giảm tiêu thụ muối và chất béo bão hòa để hạn chế tình trạng giữ nước và sưng phù.

Uống đủ nước: Nước giúp cơ thể duy trì tuần hoàn máu hiệu quả và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

3. Tăng cường vận động

Luyện tập thể dục thường xuyên: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, hoặc yoga giúp tăng cường lưu thông máu và làm khỏe cơ bắp.

Duy trì cân nặng ổn định: Tránh thừa cân hoặc béo phì để giảm áp lực lên tĩnh mạch và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.

4. Thăm khám sức khỏe định kỳ

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến tĩnh mạch và điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời.

SUY TĨNH MẠCH NGOẠI BIÊN CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Suy tĩnh mạch ngoại biên là một bệnh lý cần được quan tâm đúng mức, vì nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Người bệnh thường phải chịu đau đớn, cảm giác nặng nề ở chân, và mất thẩm mỹ do các vấn đề như viêm loét, sưng phù, nhiễm trùng, và đau mỏi chân kéo dài.

Đặc biệt, ở giai đoạn nặng, bệnh có thể gây ra thuyên tắc phổi – một biến chứng nguy hiểm đe dọa tính mạng. Đây là tình trạng cục máu đông từ tĩnh mạch sâu vỡ ra và di chuyển lên phổi, gây cản trở lưu thông khí, cần được cấp cứu ngay lập tức.

Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng như sưng phù chân, đau nhức, cảm giác nặng nề ở chân, hoặc có những vết loét da không lành, hãy chủ động gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Những dấu hiệu này có thể là cảnh báo của suy tĩnh mạch ngoại biên, cần được theo dõi và xử lý sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.

Đặc biệt, nếu xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắc phổi, như:

• Đau ngực đột ngột.
• Khó thở hoặc thở nhanh.
• Ho ra máu hoặc cảm giác mệt mỏi không rõ nguyên nhân.

Suy tĩnh mạch ngoại biên là một tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng và thậm chí đe dọa tính mạng.

Việc chẩn đoán sớm rất quan trọng để xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và có phương án điều trị phù hợp.Liên hệ trực tiếp qua số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.