BÉO PHÌ LÀM GIA TĂNG NGUY CƠ LOÃNG XƯƠNG VÀ CÁC BỆNH XƯƠNG KHỚP

BÉO PHÌ ẢNH HƯỞNG ĐẾN XƯƠNG KHỚP NHƯ THẾ NÀO?

Béo phì là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ đau khớp, tổn thương khớp và viêm xương khớp, đặc biệt tại các khớp chịu lực như đầu gối, hông và mắt cá chân. Trọng lượng dư thừa tạo áp lực lớn lên các khớp, khiến lớp sụn trơn ở đầu xương dần bị mài mòn và tổn thương, dẫn đến viêm xương khớp, gây đau và cứng khớp. Bên cạnh đó, thừa cân cũng làm gia tăng áp lực lên gân và các mô liên kết xung quanh khớp, dễ dẫn đến tình trạng viêm gân.

Không chỉ dừng lại ở việc gây viêm và đau, béo phì còn làm suy giảm mật độ xương, tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương, cụ thể như sau:

• Béo phì ảnh hưởng tiêu cực đến cơ chế tái tạo xương.
• Người thừa cân, béo phì mắc tiểu đường type 2 có nguy cơ gãy xương cao hơn so với bình thường.
• Cơ thể sản sinh các hoạt chất tấn công xương khi bị béo phì, làm xương trở nên yếu đi.
• Do tế bào mỡ và tế bào tái tạo xương đều được hình thành từ cùng một tế bào gốc, khi cơ thể ưu tiên sản sinh nhiều tế bào mỡ hơn, quá trình tạo tế bào xương sẽ bị chậm lại, làm giảm chất lượng xương.

CÁC VỊ TRÍ ĐAU NHỨC XƯƠNG KHỚP THƯỜNG GẶP Ở NGƯỜI THỪA CÂN

Béo phì gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe xương khớp. Những người thừa cân, béo phì thường xuyên gặp tình trạng đau nhức tại các khớp chịu lực như

• Vai
• Khớp gối
• Háng
• Cột sống
• Mắt cá chân
• Bàn chân

Không chỉ các khớp chịu lực bị ảnh hưởng, béo phì còn làm gia tăng nguy cơ viêm và đau nhức tại các khớp nhỏ như ngón tay và cổ tay.

BỆNH XƯƠNG KHỚP PHỔ BIẾN Ở NGƯỜI BÉO PHÌ

Người béo phì có nguy cơ cao mắc các bệnh xương khớp phổ biến, bao gồm:

1. Đau khớp – Viêm khớp

Đau khớp là vấn đề thường gặp ở người béo phì do áp lực cơ học lớn tác động lên các khớp chịu lực. Mức độ tổn thương phụ thuộc vào cường độ hoạt động hàng ngày, nhưng người béo phì có nguy cơ thay khớp gối cao hơn 20 lần so với người có cân nặng bình thường. Ngoài ra, béo phì có thể gây thay đổi dáng đi, làm gia tăng áp lực lên các khớp khác.

2. Loãng xương

Loãng xương, một rối loạn chuyển hóa xương, đặc trưng bởi tình trạng mất xương và tăng nguy cơ gãy xương, cũng liên quan chặt chẽ đến béo phì và hội chứng chuyển hóa. Những người mắc béo phì vùng bụng, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và tiểu đường có nguy cơ loãng xương cao hơn bình thường.

3. Gãy xương

Nguy cơ gãy xương ở người béo phì gia tăng do sự tích tụ mỡ, tăng leptin trong máu và sự suy giảm cơ xương. Nghiên cứu năm 2014 của Jasminka Z. Ilich và cộng sự cho thấy những yếu tố này làm suy yếu cơ và xương, dẫn đến teo cơ, loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương khi ngã.

4. Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là dạng viêm khớp mạn tính phổ biến. Khoảng 90% người mắc bệnh này bị mòn xương trong vòng 2 năm, dẫn đến biến dạng khớp hoặc tàn tật. Người béo phì mắc viêm khớp dạng thấp thường có nồng độ adiponectin, leptin và visfatin cao trong máu. Visfatin là chất trung gian gây viêm, kích thích sản xuất các chất chuyển hóa có hại như TNF-α, IL-1, IL-6, IL-8 và MMP, làm suy giảm khả năng phục hồi sụn khớp.

Thừa cân và béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp mà còn làm giảm khả năng tái tạo và phục hồi sụn, gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe xương khớp.

CÁC CÁCH GIẢM NGUY CƠ ẢNH HƯỞNG ĐẾN XƯƠNG KHỚP CHO NGƯỜI BÉO PHÌ

1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Người thừa cân, béo phì cần áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ dinh dưỡng với các nhóm chất cần thiết như vitamin và khoáng chất. Ưu tiên thực phẩm nguyên chất, ít đường và chất béo, đồng thời kiểm soát lượng calo tiêu thụ hàng ngày. Việc giảm cân sẽ giúp giảm áp lực lên hệ cơ xương, từ đó làm giảm nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp.

2. Bổ  sung Vitamin D và Canxi

Người béo phì cần chú ý bổ sung đầy đủ vitamin D và canxi, đặc biệt trong quá trình giảm cân. Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ canxi và duy trì sức khỏe xương. Người trưởng thành từ 19 – 70 tuổi cần 600IU vitamin D mỗi ngày, trong khi người trên 70 tuổi cần 800IU. Lượng canxi khuyến nghị là 1000mg/ngày cho người từ 19 – 50 tuổi và 1200mg/ngày đối với người trên 50 tuổi.

Nguồn thực phẩm giàu canxi gồm sữa, phô mai, sữa chua, các loại hạt, đậu nành và rau xanh như cải xoăn, rau chân vịt, bông cải xanh. Vitamin D có thể được hấp thụ qua ánh nắng mặt trời hoặc từ các loại ngũ cốc và trái cây.

3. Tăng cường hoạt động thể chất

Tập luyện thể thao là biện pháp hiệu quả giúp giảm tác động của béo phì lên xương khớp. Đi bộ là lựa chọn tốt, giúp làm chậm quá trình mất xương và cải thiện mật độ xương. Nên bắt đầu với tốc độ chậm, chọn giày thoải mái và tăng dần cường độ. Các môn thể thao như chạy bộ, aerobic cũng mang lại lợi ích nếu duy trì ít nhất 150 phút mỗi tuần.

Bên cạnh đó, các bài tập rèn luyện cơ bắp và kháng lực ít nhất 2 lần/tuần cũng hỗ trợ tăng mật độ xương. Khi cơ hoạt động, lực kéo xương giúp xương trở nên chắc khỏe hơn.

4. Xây dựng lối sống lành mạnh

Duy trì lối sống lành mạnh là điều cần thiết để giảm cân bền vững. Người béo phì nên ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên, áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học và giảm thiểu căng thẳng.

5. Hạn chế hút thuốc lá và uống rượu

Hút thuốc lá làm suy yếu sức mạnh xương, tăng nguy cơ gãy xương và làm chậm quá trình lành sau chấn thương. Rượu cũng ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng xương, đặc biệt ở người béo phì.

Béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ loãng xương, gãy xương và viêm khớp, mà còn gây áp lực lớn lên hệ cơ xương. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể cải thiện tình trạng này. Việc duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng và vận động thường xuyên không chỉ hỗ trợ giảm cân mà còn giúp xương khớp khỏe mạnh hơn. Liên hệ trực tiếp qua số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.