RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI CAO TUỔI: DẤU HIỆU NHẬN BIẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi có thể gây ra nhiều tác động nghiêm trọng đến sức khỏe. Vậy đâu là nguyên nhân khiến người già dễ mắc phải tình trạng này và làm thế nào để phòng ngừa hiệu quả?
BỆNH RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI GIÀ LÀ GÌ?
Rối loạn tiền đình là một tình trạng khá phổ biến ở người cao tuổi, mặc dù bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Quá trình lão hóa khiến cơ thể suy giảm chức năng, gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý, trong đó có rối loạn tiền đình. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, khiến người bệnh mệt mỏi, mất hứng thú trong cuộc sống.
Tiền đình, nằm sau ốc tai, đóng vai trò duy trì sự thăng bằng cho cơ thể, điều khiển cử động mắt, đầu, phản xạ cơ và vận động toàn thân. Tiền đình được chia thành hai phần: tiền đình trung ương (ở não) và tiền đình ngoại biên (ở tai trong). Mỗi loại có biểu hiện và tác động khác nhau:
- Rối loạn tiền đình ngoại biên: Gây chóng mặt khi thay đổi tư thế. Trường hợp nặng, người bệnh có thể mất khả năng đi đứng, chóng mặt kèm theo nôn ói dữ dội, ù tai, giảm thính lực, nặng đầu và khó tập trung.
- Rối loạn tiền đình trung ương: Thường gặp ở người cao tuổi do thiếu máu não, gây khó khăn trong di chuyển, mờ mắt, chóng mặt và có thể dẫn đến nôn ói.
Người lớn tuổi mắc rối loạn tiền đình trung ương có nguy cơ té ngã cao hơn vì mất thăng bằng dễ hơn so với những người bị rối loạn tiền đình ngoại biên, do hệ thống phản xạ thị giác của họ không còn hoạt động hiệu quả trong việc duy trì sự cân bằng.
NGUYÊN NHÂN RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI GIÀ
1. Tuổi tác và lão hóa
Quá trình lão hóa tự nhiên làm suy yếu hệ thống cảm giác cân bằng, bao gồm hệ thống tiền đình. Hệ thống tiền đình cung cấp thông tin về vị trí cơ thể trong không gian cho hệ thần kinh trung ương. Khi hệ thống này bị tổn hại do tuổi tác, hệ thần kinh trung ương sẽ gặp khó khăn trong việc xử lý thông tin, dẫn đến rối loạn tiền đình.
2. Bệnh lý
Rối loạn tiền đình có thể xuất phát từ nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm:
Tổn thương não do đột quỵ hoặc u não.
Các bệnh tai như viêm tai giữa, viêm xoang, hoặc các vấn đề về tai trong như sỏi tai, dịch ứ trong ống bán khuyên.
Viêm thần kinh sọ não do virus.
Thoái hóa hệ tiền đình hoặc cột sống cổ, ảnh hưởng đến động mạch thân nền, làm giảm lượng máu cung cấp cho não.
Các vấn đề về mạch máu như tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch gây thiếu máu não.
3. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc tim mạch hoặc thuốc điều trị trầm cảm có thể gây tác dụng phụ, làm xuất hiện triệu chứng rối loạn tiền đình.
4. Nguyên nhân khác
Các yếu tố khác có thể góp phần gây rối loạn tiền đình như:
- Sống trong môi trường ồn ào, thời tiết thay đổi đột ngột hoặc nhiễm độc thực phẩm.
- Thói quen ngồi lâu, thiếu vận động.
- Lạm dụng rượu, bia, hoặc căng thẳng thần kinh.
- Để xác định chính xác nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm như chụp X-quang, CT, MRI hoặc xét nghiệm mỡ máu.
DẤU HIỆU RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI CAO TUỔI
Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi có những dấu hiệu đặc trưng mà người bệnh và gia đình cần lưu ý để phát hiện kịp thời:
- Chóng mặt, hoa mắt, cảm giác mất thăng bằng.
- Nhức đầu, ù tai, chân tay bủn rủn, yếu ớt.
- Buồn nôn, nôn và cơ thể mệt mỏi.
- Bệnh nhân nhẹ có thể cố gắng đứng dậy nhưng dễ lảo đảo, mất thăng bằng, dễ té ngã.
- Bệnh nhân nặng thường chỉ nằm yên một tư thế, không thể ngồi dậy, nôn nhiều gây mất nước và điện giải.
- Nặng đầu, khó tập trung, hồi hộp, sợ ánh sáng. Nếu kéo dài, có thể gây mờ mắt, tê bì tay chân và suy nhược cơ thể.
RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI GIÀ CẢNH BÁO BỆNH LÝ NGUY HIỂM NÀO?
Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm:
- Tổn thương thần kinh trung ương: Các vấn đề như tai biến mạch máu não, cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, khối u não, hoặc thoái hóa hệ thần kinh trung ương đều có thể dẫn đến rối loạn tiền đình.
- Bệnh lý tim mạch: Tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, suy tim, xơ vữa động mạch cảnh và động mạch đốt sống làm giảm lưu lượng máu lên não, gây ra triệu chứng chóng mặt và mất thăng bằng.
- Bệnh lý toàn thân: Sốt, nhiễm trùng, thiếu máu, rối loạn điện giải, và các rối loạn hormone có thể gây ra chóng mặt, làm tình trạng rối loạn tiền đình trở nên nghiêm trọng hơn.
BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM CỦA RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI GIÀ
Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi có thể xuất hiện vài ngày rồi tự khỏi, nhưng cũng có trường hợp kéo dài và tái phát thường xuyên. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày và công việc, mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống do các triệu chứng như mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, và run rẩy.
Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng. Khi rối loạn tiền đình khởi phát đột ngột, nếu người bệnh cố gắng đứng dậy hoặc đi lại có thể dẫn đến té ngã, gây trầy xước da, chảy máu, thậm chí gãy xương hoặc chấn thương sọ não. Nguy hiểm nhất là nguy cơ đột quỵ do lượng máu cung cấp lên não bị giảm, có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
CÁCH PHÒNG NGỪA TÌNH TRẠNG RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH Ở NGƯỜI GIÀ
Thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng như tập thiền, yoga, bài tập thư giãn cơ thể giúp cải thiện sự ổn định của hệ thống tiền đình.
Nhẹ nhàng và thường xuyên thay đổi tư thế khi ngồi và nằm cũng là một biện pháp hữu hiệu nhằm giảm áp lực lên hệ thống cân bằng của cơ thể.
Người cao tuổi cần hạn chế hoặc từ bỏ thói quen sử dụng rượu, bia, chất kích thích và nên uống đủ lượng nước hàng ngày.
Trong trường hợp xuất hiện triệu chứng chóng mặt kèm theo nhức đầu đột ngột, sốt cao, mờ mắt, khó nhìn rõ sự vật hoặc mất thị lực, giảm thính giác,… thì người bệnh nên được đưa đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH CHO NGƯỜI CAO TUỔI
Rối loạn tiền đình ở người già có hai dạng chính: ngoại biên và trung ương. Rối loạn tiền đình ngoại biên có thể được điều trị và khắc phục, tuy nhiên bệnh vẫn có khả năng tái phát. Đối với rối loạn tiền đình trung ương, phương pháp điều trị phải dựa trên việc xác định rõ nguyên nhân cụ thể.
Các phương pháp điều trị rối loạn tiền đình ở người cao tuổi thường bao gồm:
1. Điều trị theo nguyên nhân bệnh lý: Nếu rối loạn tiền đình xuất phát từ các bệnh lý như đột quỵ, thiếu máu não, hoặc các vấn đề về tai, việc điều trị nguyên nhân gốc rễ sẽ giúp loại bỏ hoàn toàn các triệu chứng của bệnh.
2. Vận động trị liệu: Các bài tập vận động nhẹ nhàng và trị liệu giúp cải thiện khả năng giữ thăng bằng và ổn định cho người bệnh, từ đó giảm thiểu các triệu chứng của rối loạn tiền đình.
3. Uống thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc như thuốc ức chế tiền đình, thuốc chống nôn, thuốc an thần, hoặc các loại thuốc điều chỉnh hoạt động của hệ thần kinh. Bên cạnh đó, những loại thuốc đặc trị có thể được dùng tùy theo tình trạng bệnh lý cụ thể.
4. Phẫu thuật: Trong các trường hợp nghiêm trọng, khi những phương pháp điều trị thông thường không mang lại hiệu quả, bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật để khắc phục các vấn đề như u dây thần kinh tiền đình, u não, hoặc xuất huyết não.
Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày. Việc thăm khám sớm và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ là rất quan trọng, giúp người bệnh điều trị hiệu quả và ngăn ngừa các tác động tiêu cực. Điều này giúp người cao tuổi duy trì sự ổn định trong cuộc sống và cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm nguy cơ tái phát và biến chứng nguy hiểm. Để đặt lịch khám, bạn có thể liên hệ trực tiếp qua số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.
Xem thêm