SUY TUYẾN YÊN: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
Tuyến yên, đóng vai trò chủ chốt trong hệ thống nội tiết, được chia thành thùy trước và thùy sau. Vị trí của tuyến yên nằm ở đáy não và hoạt động dưới sự điều khiển của vùng hạ đồi. Tuyến này sản xuất hormone kích thích các tuyến đích như tuyến giáp, tuyến sinh dục, tuyến thượng thận, cũng như các mô khác trong cơ thể. Suy tuyến yên là một bệnh lý hiếm gặp, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người bệnh.
SUY TUYẾN YÊN LÀ GÌ?
Suy tuyến yên là tình trạng mà chức năng của tuyến yên bị suy giảm, dẫn đến việc sản xuất một hoặc nhiều hormone của tuyến này không đủ đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Các hormone do tuyến yên tiết ra đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hoạt động của nhiều cơ quan khác như tuyến giáp, tuyến thượng thận và tuyến sinh dục. Khi hormone tuyến yên bị rối loạn, chức năng của các tuyến đích này cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Triệu chứng của bệnh suy tuyến yên thường phát triển âm thầm trong nhiều năm. Khi tuyến yên bị tổn thương nghiêm trọng hơn, các tác động lên sức khỏe sẽ trở nên rõ ràng và các triệu chứng sẽ xuất hiện ngày càng nhiều.
NGUYÊN NHÂN SUY TUYẾN YÊN
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng suy tuyến yên, bao gồm:
- Do khối u:
- U tuyến yên.
- U sọ hầu.
- Các khối u khác: u màng não, u tế bào thần kinh đệm.
- Do nhồi máu:
- Hoại tử sau sinh: Hội chứng Sheehan.
- Đột quỵ tuyến yên.
- Do thâm nhiễm:
- Bệnh Sarcoidosis.
- Bệnh Hemochromatosis.
Do chấn thương đầu: Khoảng 5% – 27% người bị chấn thương sọ não sẽ mắc suy tuyến yên sau khoảng thời gian từ 5 tháng đến 12 năm.
Do rối loạn miễn dịch: Viêm tuyến yên thâm nhiễm lympho.
Do nhiễm khuẩn: Bao gồm các bệnh nhiễm nấm, lao, giang mai.
Suy tuyến yên vô căn: Có thể mang tính chất gia đình.
TRIỆU CHỨNG SUY TUYẾN YÊN
Triệu chứng của bệnh suy tuyến yên rất đa dạng và khó xác định rõ ràng do phụ thuộc vào loại hormone bị thiếu, mức độ thiếu hụt và cơ quan đích bị ảnh hưởng. Các biểu hiện bao gồm:
1. Thiếu hụt hormone tăng trưởng (GH):
Hormone GH ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa năng lượng và sự phát triển của cơ thể. Trẻ em thiếu GH có thể bị lùn và chậm phát triển, trong khi người trưởng thành thường không có triệu chứng rõ ràng.
2. Thiếu hụt hormone tạo hoàng thể (LH):
Phụ nữ thiếu LH có thể mất kinh, khô âm đạo và giảm khả năng sinh sản. Nam giới bị thiếu hormone này có thể gặp giảm chức năng tình dục, giảm khả năng sinh sản, và mất một số đặc điểm giới tính. Trẻ em thiếu LH sẽ chậm phát triển dậy thì.
3. Thiếu hụt hormone kích thích nang trứng (FSH):
Ở nữ giới, FSH kích thích sự phát triển tế bào trứng và chu kỳ kinh nguyệt. Thiếu FSH có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Ở nam giới, FSH thúc đẩy sản xuất tinh trùng, và sự thiếu hụt sẽ làm giảm khả năng sinh sản.
4. Thiếu hụt hormone kích thích tuyến giáp (TSH):
Thiếu TSH dẫn đến suy giáp, với các triệu chứng như mệt mỏi, khô da và tóc, táo bón, tăng cân, trầm cảm, rối loạn kinh nguyệt, giảm thân nhiệt và thậm chí hôn mê suy giáp ở trường hợp nặng.
5. Thiếu hụt hormone kích thích vỏ thượng thận (ACTH):
Đây là một biểu hiện hiếm gặp, gây mệt mỏi, sụt cân bất thường, hạ huyết áp, buồn nôn, nôn mửa, hạ đường huyết và lú lẫn.
6. Thiếu hormone chống lợi tiểu (ADH):
Thiếu ADH gây ra triệu chứng điển hình là tăng lượng nước tiểu và cảm giác khát nước liên tục. Người lớn có thể bị mất cân bằng điện giải, trong khi trẻ em gặp tình trạng mệt mỏi, đái dầm và khó kiểm soát tiểu tiện.
7. Thiếu prolactin:
Đây là triệu chứng hiếm gặp, chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ, khiến họ không thể tiết sữa sau sinh.
8. Thiếu oxytocin:
Oxytocin ảnh hưởng đến hành vi và cảm xúc. Thiếu hormone này có thể gây ra vấn đề tâm lý như khó giao tiếp, thiếu sự đồng cảm, khó gắn kết với con cái và khó tiết sữa ở phụ nữ sau sinh.
CÁC LOẠI SUY TUYẾN YÊN
Dựa trên số lượng hormone bị thiếu hụt, suy tuyến yên được phân thành hai loại chính:
1. Suy tuyến yên từng phần:
Suy tuyến yên đơn độc: Người bệnh chỉ thiếu một loại hormone tuyến yên.
Thiếu hụt nhiều hormone tuyến yên: Người bệnh bị thiếu từ hai loại hormone tuyến yên trở lên.
2. Suy tuyến yên toàn phần: Người bệnh bị thiếu hụt tất cả các hormone của tuyến yên.
Ngoài ra, theo nguyên nhân và mức độ bệnh, suy tuyến yên được chia thành ba loại:
- Suy tuyến yên nguyên phát: Nguyên nhân là do tổn thương hoặc rối loạn tại chính tuyến yên.
- Suy tuyến yên thứ phát: Do vùng hạ đồi bị tổn thương hoặc rối loạn, làm suy giảm chức năng của tuyến yên vì hạ đồi có vai trò kích thích tuyến yên sản xuất hormone.
- Suy tuyến yên vô căn: Chưa xác định rõ nguyên nhân gây bệnh.
PHÒNG NGỪA BỆNH SUY TUYẾN YÊN
Suy tuyến yên là một tình trạng có thể xảy ra ở bất kỳ ai và không thể phòng ngừa hoàn toàn. Tuy nhiên, việc duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm và điều trị các nguy cơ gây suy tuyến yên.
Những người có nguy cơ cao mắc chứng suy tuyến yên bao gồm những người có tiền sử chấn thương đầu, xạ trị vùng dưới đồi hoặc mất máu sau sinh. Những trường hợp này cần được theo dõi sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh.
SUY TUYẾN YÊN CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?
Suy tuyến yên là một bệnh lý nguy hiểm. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Ở trẻ em và thanh thiếu niên, suy tuyến yên có thể dẫn đến chậm dậy thì, chậm phát triển chiều cao, còi cọc. Đối với người trưởng thành, bệnh có thể gây vô sinh và các biến chứng nguy hiểm như hôn mê suy giáp, có thể đe dọa tính mạng.
SUY TUYẾN YÊN CÓ CHỮA KHỎI ĐƯỢC KHÔNG?
Suy tuyến yên không thể chữa khỏi hoàn toàn, người bệnh phải sử dụng thuốc điều trị suốt đời để duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, trong một số trường hợp suy tuyến yên do khối u, bệnh có thể cải thiện sau khi phẫu thuật loại bỏ khối u.
Người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay khi có các triệu chứng liên quan đến suy tuyến yên, xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài, chẳng hạn như:
- Trẻ em chậm phát triển hơn so với các bạn đồng trang lứa.
- Mệt mỏi, chóng mặt liên tục.
- Tăng cân bất thường.
- Phụ nữ sau sinh không có sữa.
- Suy giảm chức năng tình dục.
Việc khám và chẩn đoán sớm tại các cơ sở y tế chuyên khoa sẽ giúp phát hiện và điều trị suy tuyến yên kịp thời.
Bệnh viện Đa khoa Medic Bình Dương tự hào là đơn vị chuyên khoa với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại. Bệnh viện cung cấp các dịch vụ chẩn đoán và điều trị hiệu quả cho các bệnh rối loạn nội tiết liên quan đến tuyến yên, bướu cổ, đái tháo đường, và đái tháo nhạt.
Suy tuyến yên có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, bất kể độ tuổi hay giới tính, gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ về bệnh suy tuyến yên, các nguyên nhân và triệu chứng của bệnh là rất quan trọng trong việc xây dựng lối sống lành mạnh, phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Để đặt lịch khám, liên hệ trực tiếp với Bệnh viện Đa Khoa Medic Bình Dương theo số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.
Tin tức liên quan
25/07/2024 2725 Lượt xem
Viêm V.A là một bệnh thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là ở những đứa trẻ từ 1-6 tuổi. Trẻ em có thể mắc V.A liên tục với khoảng 4-6 đợt viêm cấp mỗi năm và trở nên mãn tính. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh viêm V.A ở Việt Nam cao, nhưng nhận thức của các bậc phụ huynh về bệnh viêm V.A vẫn còn hạn chế hoặc chủ quan, dẫn đến việc chậm trễ điều trị và gây ra nhiều biến chứng đáng tiếc.
04/12/2024 627 Lượt xem
Phụ nữ thường phải đối mặt với vấn đề tăng cân tại một số thời điểm trong cuộc đời. Tuy nhiên, đối với những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), hay còn gọi là hội chứng tăng tiết androgen mãn tính không phóng noãn, việc tăng cân trở thành một nỗi lo kéo dài. Vậy tình trạng đa nang buồng trứng ảnh hưởng đến cân nặng ra sao? Liệu nó có gây nguy hiểm không?
15/05/2024 2899 Lượt xem
Kỹ thuật kích thích từ trường xuyên sọ (Transcranial Magnetic Stimulation - TMS) đang trở thành một phương pháp hiệu quả trong việc chẩn đoán và điều trị nhiều loại bệnh lý thần kinh và tâm thần khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về kỹ thuật này
Vậy chính xác thì kích thích từ trường xuyên sọ lặp lại là gì? Những bệnh nào có thể được điều trị bằng kỹ thuật kích thích từ trường xuyên sọ? Bài viết sẽ giúp giải đáp các thắc mắc của bạn xoay quanh kỹ thuật này.
17/07/2025 628 Lượt xem
Ứ dịch vòi trứng là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như vô sinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm mẹ của người phụ nữ.
07/07/2025 350 Lượt xem
Chỉ mới 18 tuổi, một nam sinh đang trong giai đoạn nước rút chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT đã phải đối mặt với một nỗi đau không ngờ tới – không chỉ là một chấn thương thông thường sau tai nạn, mà là phát hiện ra một dị tật bẩm sinh hiếm gặp: loạn sản ròng rọc xương đùi.
15/04/2024 1563 Lượt xem
Buồng trứng đa nang (PCOS) là một tình trạng nội tiết tố phổ biến và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ, đặc biệt là ở độ tuổi sinh sản. PCOS còn gây ra các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm cả tiểu đường và bệnh tim mạch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về PCOS, từ nguyên nhân đến triệu chứng và phương pháp điều trị hiệu quả.
09/09/2024 1077 Lượt xem
Mang thai ngoài tử cung xảy ra khi trứng đã thụ tinh làm tổ ở vị trí khác ngoài buồng tử cung, thường gặp nhất là tại vòi trứng. Khi vỡ, nó có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Việc trang bị kiến thức về tình trạng này giúp chị em phụ nữ có thể phòng ngừa và xử lý kịp thời. Thai ngoài tử cung là một biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn đe dọa đến tính mạng.
17/09/2024 6032 Lượt xem
Phần lớn các trường hợp mụn nhọt ở trẻ em có thể tự lành sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc đúng cách hoặc kéo dài, mụn nhọt có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa đến tính mạng của trẻ. Vậy mụn nhọt ở trẻ là gì và cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị mụn nhọt?
12/04/2024 902 Lượt xem
Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh ung thư dạ dày là cực kỳ quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh và cải thiện dự đoán cho người bệnh.
29/10/2025 77 Lượt xem
Dính thắng môi trên là tình trạng phần mô nối giữa môi trên và lợi phát triển bất thường, khiến môi bị hạn chế cử động. Ở trẻ nhỏ, tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng cử động môi mà còn tác động đến sự phát triển của răng, gây khó khăn khi ăn uống và vệ sinh răng miệng.
Xem thêm