TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA HIỆU QUẢ

TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN LÀ GÌ?

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một bệnh về đường tiêu hóa rất phổ biến ở Việt Nam, còn được gọi là trào ngược dạ dày. Sau khi thức ăn và chất lỏng đến thực quản, các cơ thắt thực quản thường giãn ra để thức ăn và chất lỏng đi vào dạ dày rồi lại đóng lại. Tuy nhiên, người bị trào ngược dạ dày gặp phải tình trạng axit trào ngược từ dạ dày lên phần thực quản. Điều này làm kích thích lớp niêm mạc thực quản và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu.

NHỮNG BIỂU HIỆN CỦA BỆNH LÝ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

Những triệu chứng khó chịu bên trong thực quản là do trào ngược dạ dày thực quản. Bạn có thể bị trào ngược dạ dày nếu bạn bị ợ nóng, ợ hơi, ợ chua, đặc biệt là vào ban đêm.

Nếu bạn ăn quá nhiều hoặc nằm ngay sau khi ăn, trào ngược dạ dày cũng có thể gây ra tình trạng buồn nôn và nôn ra thức ăn hoặc dịch vị.

Trào ngược dạ dày thực quản cũng có nhiều khả năng gây đau tức ngực ở thượng vị. Đau ở thượng vị hoặc khó chịu sau xương ức có thể nhầm lẫn với những triệu chứng của bệnh tim mạch.

Khi trào ngược trở nên nặng hơn, nó có thể dẫn đến phù nề và sưng tấy niêm mạc thực quản. Người bệnh có thể cảm thấy khó nuốt, vướng hoặc nghẹn ở cổ.

Đau họng, ho kéo dài và khan tiếng là những triệu chứng khác thường gặp ở những người bị trào ngược dạ dày thực quản. Điều này là do họng và thanh quản thường xuyên tiếp xúc với dịch acid dạ dày, dẫn đến sưng tấy, viêm và ho.

Ngoài những triệu chứng đã nêu, miệng thường tiết ra nhiều nước bọt hơn do acid từ thực quản trào lên. Ngoài ra, dịch mật có thể xâm nhập vào dạ dày trong quá trình trào ngược dạ dày rồi trào lên trên, gây đắng trong miệng.

AI DỄ MẮC BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN?

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể xảy ra ở bất kỳ ai, từ trẻ sơ sinh cho đến người lớn. Các nhóm sau đây được coi là có nguy cơ cao mắc bệnh:

• Người bị thừa cân hoặc béo phì vì có thể tạo sức ép lên bụng
• Phụ nữ mang thai, đặc biệt trong những tháng cuối thai kỳ do tử cung mở rộng sẽ làm chèn ép một số bộ phận tiêu hóa, dẫn đến hiện tượng trào ngược
• Người phải sử dụng một số thuốc nhất định, như thuốc trị hen suyễn, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc kháng histamine, thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau xương khớp nhóm NSAIDs
• Người hút thuốc lá hoặc hút thuốc lá thụ động do khói thuốc khi vào cơ thể qua đường thực quản sẽ làm kích thích niêm mạc dạ dày
• Người bị thoát vị hoành, liệt dạ dày, hoặc bệnh lý mô liên kết như xơ cứng bì
• Người có lối sống và thói quen ăn uống không lành mạnh như uống rượu bia, ăn nhiều đồ chua, ăn nhiều dầu mỡ, lười vận động, nằm liền sau ăn… cũng là những đối tượng có nguy cơ cao bị trào ngược dạ dày.

Ngoài ra, các yếu tố thường gây ra trào ngược dạ dày thực quản, đặc biệt là ở trẻ em, bao gồm căng thẳng hoặc stress do áp lực cuộc sống và công việc. Cơ thể tiết ra nhiều cortisol, làm tăng axit trong dạ dày và làm cho dạ dày trương lực hơn, khiến dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Căng thẳng cũng làm giảm nhu động của cơ thắt thực quản, khiến cơ giãn mở thường xuyên và kéo dài, khiến dịch vị trào ngược lên thực quản.

Đối với trẻ sơ sinh, một số tình trạng bẩm sinh có thể dẫn đến khò khè, khó nuốt, nôn trớ và ợ. Khi trẻ lớn dần, hầu hết các triệu chứng sẽ giảm hoặc hết hoàn toàn mà không cần bác sĩ can thiệp. Để nhận được hướng dẫn về chăm sóc và dùng thuốc nếu cần thiết, nên đưa trẻ đến khám với bác sĩ nhi khoa khi họ thường xuyên gặp tình trạng này.

BIẾN CHỨNG CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY

Khi không được điều trị đúng cách, trào ngược dạ dày, cũng như các bất thường sức khỏe khác, có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng. Trào ngược dạ dày kéo dài có thể gây ra các bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm như viêm thực quản, loét thực quản, hẹp thực quản, thực quản Barrett và đáng sợ hơn là ung thư biểu mô tuyến thực quản.

Viêm thực quản: Biến chứng thường gặp nhất ở 50% bệnh nhân trào ngược dạ dày là viêm thực quản. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc chứng trào ngược dạ dày thực quản có thể có triệu chứng giống như ợ nóng, ợ trớ, nghẹn, khó nuốt, tăng tiết nước bọt và đau ngực.

Hẹp thực quản: bao gồm đau ngực, khó nuốt và vướng nghẹn vùng cổ.  Viêm thực quản xảy ra do acid từ dạ dày trào lên thực quản trong quá trình trào ngược. Trào ngược kéo dài và tần suất cao sẽ làm tổn thương thực quản không thể phục hồi, gây hẹp các mô bên trong. Hẹp thực quản có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm thực quản Barrett, nếu không được điều trị đúng cách.

Ung thư biểu mô tuyến thực quản: Bệnh nhân trên 50 tuổi thường mắc bệnh biểu mô tuyến thực quản, có khả năng tử vong cao. Bệnh không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Đau ở xương ức sau, khàn tiếng, sụt cân nhanh bất thường, nuốt nghẹn và các triệu chứng khác có thể xảy ra trong giai đoạn phát triển. Các bệnh nhân trào ngược dạ dày nên khám với các chuyên gia về tiêu hóa vì biến chứng nguy hiểm này để kiểm soát bệnh lý, có phương pháp điều trị sớm và ngăn chặn bệnh tiến triển phức tạp hơn.

CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG LÀNH MẠNH PHÒNG NGỪA BỆNH

Tất cả những người bị trào ngược dạ dày đều quan tâm đến vấn đề ăn uống gì để giảm bớt những triệu chứng khó chịu do trào ngược acid gây ra. Giúp giảm tổn thương cho những người bị trào ngược dạ dày thực quản. Ăn uống lành mạnh và điều độ cũng sẽ giúp kiểm soát cân nặng, điều này sẽ dẫn đến việc kiểm soát tình trạng bệnh.

Trong thực đơn hàng ngày một số nhóm thực phẩm có lợi cho người trào ngược dạ dày:

• Bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt, gạo nguyên cám và yến mạch. Đây là lựa chọn được nhiều chuyên gia về tiêu hóa đánh giá cao vì khả năng làm giảm lượng acid thừa bên trong dạ dày, giảm triệu chứng trào ngược dạ dày.
• Sữa chua có chứa nhiều lợi khuẩn hỗ trợ tốt cho đường tiêu hóa. Món này cũng có thể kết hợp với các loại trái cây cũng như bánh mì, yến mạch.
• Các loại trái cây chứa ít acid như táo, lê, chuối.
• Các loại đạm dễ tiêu: thịt thăn lợn, thịt ngan, thịt lưỡi lợn góp phần giúp trung hòa axit, hạn chế các triệu chứng của bệnh đối với người bị trào ngược dạ dày.
• Các loại cá được chế biến bằng cách nướng, hấp hoặc nấu canh.

Trong quá trình điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản, bạn nên tránh ăn một số thực phẩm sau:

• Thức ăn nhiều chất béo, dầu mỡ sẽ khiến cho dạ dày phải làm việc vất vả hơn để tiêu hóa, thời gian tiêu hóa thức ăn kéo dài sẽ tăng nguy cơ bị trào ngược.
• Cà phê, bia rượu và các thức uống có gas như nước ngọt sẽ làm trướng bụng và gây ra những tác động không tốt đối với cơ thắt dạ dày thực quản. Bia rượu và các dạng thức uống có cồn khác nếu uống liên tục và kéo dài đều có nhiều tác hại cho tất cả mọi người, không chỉ riêng người bị bệnh trào ngược dạ dày.
• Các món ăn, trái cây có vị chua sẽ làm tăng tiết dịch ở dạ dày, và điều này gây ra những tác hại không tốt cho người bệnh.

Chế độ ăn uống là một yếu tố quan trọng để cải thiện trào ngược dạ dày thực quản và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý đường tiêu hóa khác. Do đó, rất quan trọng để chú ý đến những gì chúng ta ăn hàng ngày và lựa chọn những món ăn phù hợp. Ngoài ra, hãy liên hệ với bác sĩ ngay khi nhận thấy bất kỳ bất thường nào liên quan đến tiêu hóa để được chẩn đoán đúng và điều trị sớm để đạt được kết quả tốt nhất và ngăn ngừa các biến chứng có hại.

TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY CÓ GÂY RA HÔI MIỆNG HAY KHÔNG?

Trào ngược dạ dày kéo dài sẽ gây ra mùi hôi khó chịu trong hơi thở người bệnh. Thức ăn đang tiêu hóa dở trong dạ dày kết hợp dịch mật, dịch dạ dày bị trào lên tiếp xúc với thực quản, vòm họng và cả miệng sẽ khiến người bệnh bị hôi miệng. Hôi miệng có thể được xem như là triệu chứng ngoài thực quản ở bệnh nhân trào ngược.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản; một số trường hợp có thể làm giảm các triệu chứng bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống, nhưng một số trường hợp cần phẫu thuật hoặc dùng thuốc. Để đặt lịch thăm khám và điều trị, liên hệ qua số hotline: 0915.045.115 hoặc truy cập website https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.