BỆNH XƠ PHỔI: NGUY HIỂM THẾ NÀO? TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

BỆNH XƠ PHỔI LÀ GÌ?

Xơ phổi là một bệnh lý mạn tính của phổi, xảy ra do sự hình thành các tổ chức xơ tại mô kẽ, làm cản trở quá trình trao đổi oxy giữa phế nang và mạch máu, dẫn đến tình trạng thiếu oxy kéo dài. Người mắc bệnh thường có các triệu chứng điển hình như ho khan, khó thở ngày càng nặng, đặc biệt khi gắng sức.

Bệnh xơ phổi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau hoặc không xác định được nguyên nhân. Trong trường hợp không rõ nguyên nhân, bệnh được gọi là xơ phổi vô căn – một dạng bệnh phổi kẽ tiến triển mạn tính, đặc hiệu và thường gặp ở người lớn tuổi. Xơ phổi vô căn chiếm khoảng 17-37% trong số các bệnh phổi kẽ và dù không phổ biến, đây vẫn là một gánh nặng lớn đối với người bệnh, gia đình và xã hội. Bệnh có tiên lượng xấu, thời gian sống trung bình sau chẩn đoán chỉ từ 2-3 năm, trong khi chi phí điều trị lại rất cao. Tỷ lệ mắc bệnh gia tăng theo tuổi, phổ biến ở nam giới trên 60 tuổi, đặc biệt ở những người có tiền sử hút thuốc lá.

Ngoài ra, nhiều yếu tố nguy cơ khác cũng có liên quan đến xơ phổi vô căn, bao gồm:

Trào ngược dạ dày – thực quản

Nhiễm virus mạn tính như Epstein-Barr, viêm gan C, herpes

Tiền sử gia đình mắc bệnh phổi kẽ

Một số yếu tố di truyền

Dù chủ yếu xuất hiện ở người trung niên và lớn tuổi, xơ phổi cũng có thể được chẩn đoán ở trẻ em và trẻ sơ sinh, tuy nhiên, trường hợp này khá hiếm.

Bên cạnh xơ phổi vô căn, nhiều nguyên nhân khác cũng có thể dẫn đến bệnh, bao gồm:

Hút thuốc lá

Phơi nhiễm với hóa chất độc hại trong môi trường

Các bệnh lý hệ thống như xơ cứng bì

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Viêm phổi mạn tính

Các bệnh tự miễn

Yếu tố di truyền

BỆNH XƠ PHỔI CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Bệnh xơ phổi là một tình trạng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Dù không phải là bệnh truyền nhiễm, nhưng xơ phổi có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí dẫn đến tử vong.

Theo các chuyên gia y tế, bệnh xơ phổi đặc biệt nguy hiểm vì:

Tổn thương phổi không thể hồi phục: Mô phổi bị xơ hóa vĩnh viễn và tiếp tục tiến triển nếu không được kiểm soát kịp thời.

Khó thở ngày càng trầm trọng: Xơ hóa phổi làm suy giảm khả năng trao đổi khí, khiến người bệnh gặp khó khăn trong hô hấp, đặc biệt khi gắng sức.

Biến chứng nguy hiểm: Bệnh có thể dẫn đến tăng áp lực động mạch phổi, suy hô hấp, suy tim phải và thậm chí ung thư phổi.

Suy giảm chất lượng cuộc sống: Bệnh nhân thường xuyên mệt mỏi, gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và chịu áp lực tâm lý do tình trạng khó thở kéo dài.

BỆNH XƠ PHỔI ẢNH HƯỞNG SỨC KHỎE NHƯ THẾ NÀO?

Bệnh xơ phổi ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây ra nhiều vấn đề đáng lo ngại như:

Khó thở: Triệu chứng điển hình nhất của xơ phổi. Khi phổi bị xơ hóa, lượng oxy trong máu giảm, khiến người bệnh cảm thấy khó thở, đặc biệt khi vận động hoặc gắng sức.

Mệt mỏi kéo dài: Thiếu oxy khiến cơ thể suy giảm năng lượng, khiến người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi, uể oải, khó thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Suy giảm sức khỏe tổng thể: Xơ phổi có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác, dẫn đến các vấn đề như suy tim, suy thận, suy dinh dưỡng và giảm sức đề kháng.

Tâm lý căng thẳng: Tình trạng khó thở và mệt mỏi kéo dài có thể khiến người bệnh bị stress, lo âu, thậm chí trầm cảm.

Giảm khả năng lao động và sinh hoạt: Người mắc bệnh xơ phổi thường gặp khó khăn trong công việc, tập luyện và các hoạt động xã hội, ảnh hưởng lớn đến đời sống cá nhân.

Chi phí điều trị cao: Việc kiểm soát bệnh đòi hỏi quá trình điều trị dài hạn, tốn kém, đặc biệt nếu người bệnh cần ghép phổi hoặc điều trị biến chứng.

BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM CỦA BỆNH XƠ PHỔI

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh xơ phổi có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng người bệnh. Một số biến chứng phổ biến bao gồm:

Tăng áp động mạch phổi

Xơ phổi có thể làm tăng áp lực trong động mạch phổi, buộc tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu. Tình trạng này lâu dài có thể dẫn đến suy tim phải và làm tăng nguy cơ tử vong.

Suy hô hấp

Khi mô phổi bị xơ hóa nặng, khả năng trao đổi khí suy giảm nghiêm trọng, khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc hô hấp. Trong các trường hợp nặng, bệnh nhân có thể cần hỗ trợ oxy hoặc thở máy để duy trì sự sống.

Suy tim phải

Do phổi xơ hóa làm tăng áp lực động mạch phổi, tim phải phải làm việc quá sức để bơm máu, dẫn đến suy tim phải. Điều này gây ra thiếu oxy toàn cơ thể, khiến bệnh nhân mệt mỏi, đau ngực, phù chân và làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Ung thư phổi

Tổn thương kéo dài trong phổi làm tăng nguy cơ đột biến tế bào, có thể dẫn đến ung thư phổi. Người mắc xơ phổi có nguy cơ cao hơn so với người bình thường.

CÁCH PHÒNG TRÁNH BỆNH XƠ PHỔI

Để giảm nguy cơ mắc bệnh xơ phổi, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng tránh sau:

Tránh xa khói thuốc lá: Hút thuốc lá chủ động và thụ động đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ phổi. Việc bỏ thuốc lá và tránh môi trường có nhiều khói thuốc sẽ giúp bảo vệ phổi và cải thiện sức khỏe hô hấp.

Hạn chế tiếp xúc với chất độc hại: Các hóa chất công nghiệp, bụi mịn, khói ô nhiễm có thể gây tổn thương phổi. Khi làm việc trong môi trường có nhiều bụi hoặc hóa chất, bạn nên đeo khẩu trang hoặc sử dụng thiết bị bảo hộ phù hợp.

Duy trì thói quen tập thể dục: Vận động thường xuyên giúp cải thiện chức năng phổi, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình hô hấp.

Tiêm vắc xin phòng bệnh: Tiêm vắc xin cúm, phế cầu giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng hô hấp, từ đó bảo vệ phổi khỏi các tổn thương có thể dẫn đến xơ hóa.

Thận trọng khi sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, như thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hoặc một số loại kháng sinh, có thể ảnh hưởng đến phổi. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Khám sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện sớm các vấn đề về phổi và có biện pháp can thiệp kịp thời, hạn chế nguy cơ tiến triển thành xơ phổi.

LỐI SỐNG LÀNH MẠNH CHO BỆNH NHÂN XƠ PHỔI

Duy trì một lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh xơ phổi và cải thiện chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số biện pháp giúp bạn chăm sóc sức khỏe tốt hơn:

Ngừng hút thuốc

Nếu bạn đang hút thuốc, hãy bỏ thuốc ngay để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và giúp phổi hoạt động tốt hơn.

Vận động hợp lý

Tập thể dục nhẹ nhàng, như đi bộ, yoga hoặc bài tập thở, giúp tăng cường sức khỏe phổi, cải thiện tuần hoàn oxy và giảm căng thẳng.

Thường xuyên tái khám

Việc khám sức khỏe định kỳ giúp bác sĩ theo dõi tiến triển của bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Bổ sung thực phẩm giàu protein, vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.

Tránh các thực phẩm gây viêm như đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ uống có cồn.

KHI NÀO NÊN ĐI KHÁM ĐỂ PHÁT HIỆN XƠ PHỔI VÀ TRÁNH BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM?

Việc phát hiện và điều trị sớm bệnh xơ phổi có thể giúp ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Bạn nên đi khám ngay nếu gặp các dấu hiệu sau:

Khó thở tăng dần, đặc biệt khi vận động hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.

Ho kéo dài, đau ngực, thở khò khè mà không rõ nguyên nhân.

Cơ thể mệt mỏi, suy nhược, giảm cân đột ngột không do chế độ ăn uống hoặc tập luyện.

Sốt kéo dài, triệu chứng viêm phổi không thuyên giảm dù đã điều trị.

Ho ra đờm có màu bất thường, đặc biệt là đờm đen hoặc có máu.

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị sớm, tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, tăng áp động mạch phổi hoặc suy tim phải. Liên hệ trực tiếp qua số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.