VIÊM LOÉT DẠ DÀY: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Viêm loét dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, viêm sưng và hình thành các vết loét gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Ở giai đoạn đầu, những vết loét nhỏ có thể tự phục hồi nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, khi vết loét lớn dần, gây đau đớn, buồn nôn, chán ăn hoặc xuất huyết tiêu hóa.

CÁC GIAI ĐOẠN VIÊM LOÉT DẠ DÀY

Viêm loét dạ dày được chia thành hai giai đoạn chính: viêm loét cấp tính và viêm loét mãn tính. Việc nhận biết sớm và điều trị kịp thời có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh.

1. Viêm loét dạ dày cấp tính

Giai đoạn cấp tính thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng rõ ràng như đau thượng vị, buồn nôn, ợ chua, khó tiêu,… Các triệu chứng này có thể diễn tiến nhanh trong thời gian ngắn và nếu được điều trị kịp thời, bệnh có thể khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nhiều người bệnh thường chủ quan, bỏ qua các dấu hiệu ban đầu, dẫn đến tình trạng viêm loét trở nên nghiêm trọng hơn.

2. Viêm loét dạ dày mãn tính

Khi viêm loét cấp tính không được điều trị dứt điểm, tình trạng viêm sưng kéo dài sẽ làm tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến viêm loét mãn tính. Ở giai đoạn này, các vết loét có xu hướng lan rộng, gây nhiều khó khăn trong điều trị. Nếu không được kiểm soát tốt, viêm loét mãn tính có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nguy hiểm như viêm teo niêm mạc, chuyển sản ruột, hẹp môn vị, xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày hoặc thậm chí là ung thư dạ dày.

NGUYÊN NHÂN GÂY VIÊM VIÊM LOÉT DẠ DÀY

Viêm loét dạ dày có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, trong đó hai nguyên nhân phổ biến nhất là:

1. Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori)

Vi khuẩn H. pylori được xem là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm loét dạ dày. Khi xâm nhập vào cơ thể, chúng ẩn nấp dưới lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, tiết ra độc tố làm tổn thương niêm mạc và ức chế quá trình sản xuất yếu tố bảo vệ, từ đó hình thành các vết loét. Nếu không được kiểm soát, nhiễm khuẩn H. pylori có thể dẫn đến viêm dạ dày mạn tính, thậm chí tăng nguy cơ ung thư dạ dày.

2. Sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) trong thời gian dài

Các loại thuốc NSAID như ibuprofen, naproxen, diclofenac… có tác dụng giảm đau, chống viêm nhưng khi sử dụng lâu dài, chúng có thể ức chế quá trình tổng hợp prostaglandin – một chất giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày. Khi lớp bảo vệ này bị suy giảm, niêm mạc dạ dày dễ bị tổn thương, dẫn đến viêm loét.

Ngoài hai nguyên nhân chính trên, viêm loét dạ dày còn có thể do một số yếu tố ít gặp hơn như:

Tăng tiết axit trong dạ dày: Có thể do yếu tố di truyền, thói quen hút thuốc lá, căng thẳng kéo dài hoặc chế độ ăn nhiều đồ cay nóng, rượu bia.

Hội chứng Zollinger-Ellison: Đây là một bệnh lý hiếm gặp khiến dạ dày sản xuất dư thừa axit, làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày.

AI DỄ MẮC BỆNH VIÊM LOÉT DẠ DÀY?

Viêm loét dạ dày có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở những người trên 50 tuổi. Ngoài ra, những người có các yếu tố nguy cơ sau cũng dễ mắc bệnh hơn:

1. Người thường xuyên hút thuốc lá và uống rượu bia

Thuốc lá chứa nhiều chất độc hại làm suy yếu lớp bảo vệ niêm mạc dạ dày, khiến dạ dày dễ bị tổn thương. Trong khi đó, rượu bia không chỉ làm chậm quá trình lành vết loét mà còn kích thích tiết axit dư thừa, tạo điều kiện cho viêm loét phát triển.

2. Người hay căng thẳng, lo lắng kéo dài

Căng thẳng, áp lực công việc, lo âu kéo dài có thể làm tăng tiết dịch vị dạ dày, gây mất cân bằng giữa yếu tố bảo vệ và yếu tố tấn công niêm mạc dạ dày. Điều này khiến dạ dày dễ bị tổn thương và hình thành vết loét.

3. Người có thói quen ăn uống và sinh hoạt không khoa học

Bỏ bữa sáng, ăn uống không đúng giờ, thường xuyên nhịn đói hoặc ăn quá no.

Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ, nước ngọt có gas.

Thức khuya, ngủ không đủ giấc, ít vận động, lối sống thiếu khoa học.

Những yếu tố trên đều làm gia tăng nguy cơ mắc viêm loét dạ dày, ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa. Vì vậy, duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống điều độ và kiểm soát căng thẳng là cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh hiệu quả.

CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH VIÊM LOÉT DẠ DÀY

Viêm loét dạ dày là bệnh lý phổ biến ở đường tiêu hóa với nhiều triệu chứng đa dạng. Triệu chứng điển hình nhất là cảm giác nóng rát, cồn cào và đau ở vùng thượng vị (vùng bụng trên rốn). Cơn đau thường trở nên dữ dội hơn khi dạ dày trống, kéo dài từ vài phút đến vài giờ tùy vào mức độ bệnh. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp các biểu hiện khác như Đầy hơi

• Khó tiêu
• Buồn nôn hoặc nôn
• Cảm giác no sớm
• Ợ hơi, ợ chua, trào ngược axit
• Khó ngủ, mệt mỏi,
• Đi cầu phân đen hoặc có máu, và sụt cân.

Nếu xuất hiện những triệu chứng này, người bệnh nên thăm khám bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

CÁC BIẾN CHỨNG CỦA VIÊM LOÉT DẠ DÀY

Viêm loét dạ dày nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng.

Trong đó, xuất huyết tiêu hóa là biến chứng thường gặp nhất, khiến người bệnh có thể bị mất máu, chóng mặt, nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen.

Ngoài ra, bệnh còn có thể gây thủng dạ dày, dẫn đến đau bụng dữ dội đột ngột, hoặc gây hẹp môn vị, khiến thức ăn không được tiêu hóa, gây nôn ói, bụng chướng và sụt cân nhanh.

Đáng lo ngại hơn, viêm loét dạ dày kéo dài không kiểm soát có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày – một bệnh lý ác tính nguy hiểm.

CÁCH PHÒNG TRÁNH VIÊM LOÉT DẠ DÀY

Xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học có vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ phát triển bệnh viêm loét dạ dày. Những người có nguy cơ cao mắc bệnh nên bổ sung các thực phẩm giàu dinh dưỡng vào khẩu phần ăn hằng ngày.

Các loại trái cây và rau quả là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa dồi dào, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm viêm. Bên cạnh đó, thực phẩm giàu chất xơ hòa tan như yến mạch, đậu Hà Lan, táo, cà rốt… có khả năng làm giảm nguy cơ hình thành vết loét. Việc bổ sung các sản phẩm chứa probiotics (lợi khuẩn) như sữa chua, kim chi, kefir giúp cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ phòng ngừa nhiễm trùng. Ngoài ra, các dưỡng chất như vitamin C (có trong trái cây họ cam quýt, bông cải xanh), kẽm (thịt bò, hạt, các loại đậu) và selen (cá biển, ngũ cốc nguyên hạt) đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường miễn dịch, hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương.

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, việc thay đổi thói quen sinh hoạt cũng giúp bảo vệ dạ dày hiệu quả. Cần hạn chế các yếu tố kích thích như thuốc lá, rượu, caffein và tránh lạm dụng các loại thuốc giảm đau NSAID (Ibuprofen, aspirin, naproxen) mà không có chỉ định của bác sĩ. Thực hành vệ sinh cá nhân tốt bằng cách rửa tay thường xuyên, ăn chín uống sôi và kiểm soát căng thẳng là những biện pháp hữu hiệu giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh viêm loét dạ dày.

Duy trì lối sống lành mạnh kết hợp với chế độ ăn uống cân đối không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe dạ dày mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống.

PHÂN BIỆT VIÊM LOÉT DẠ DÀY VÀ VIÊM LOÉT DẠ DÀY TÁ TRÀNG

Mặc dù thuật ngữ "viêm loét dạ dày" và "viêm loét dạ dày tá tràng" thường được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng chúng có sự khác biệt rõ ràng về phạm vi tổn thương.

Viêm loét dạ dày: Là tình trạng tổn thương, viêm loét xảy ra bên trong lòng dạ dày. Đây là một phần của viêm loét dạ dày tá tràng và chỉ giới hạn ở khu vực dạ dày.

Viêm loét dạ dày tá tràng: Là thuật ngữ bao quát hơn, dùng để chỉ tình trạng viêm loét xảy ra ở cả dạ dày và tá tràng (phần đầu của ruột non, ngay sau dạ dày).

Điểm giống nhau:

Cả hai đều là các tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa.

Triệu chứng phổ biến gồm đau vùng thượng vị, buồn nôn, ợ hơi, đầy bụng và rối loạn tiêu hóa.

Nguyên nhân chính thường là do vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), lạm dụng thuốc giảm đau NSAID hoặc căng thẳng kéo dài.

Điểm khác nhau:

Vị trí tổn thương:

Viêm loét dạ dày: Chỉ ở niêm mạc dạ dày.

Viêm loét dạ dày tá tràng: Tổn thương cả dạ dày và tá tràng.

Phạm vi ảnh hưởng: Viêm loét dạ dày tá tràng có phạm vi rộng hơn và bao gồm viêm loét dạ dày.

Việc xác định chính xác vị trí viêm loét giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và ngăn ngừa biến chứng hiệu quả.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm loét dạ dày có thể tiến triển nặng hơn, làm thành dạ dày bị nhiễm trùng, gây ra các cơn đau dữ dội và có nguy cơ dẫn đến biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày. Vì vậy, khi có các dấu hiệu bất thường như đau vùng thượng vị, buồn nôn, ợ chua…, người bệnh nên chủ động thăm khám để được chẩn đoán và điều trị sớm. Liên hệ trực tiếp qua số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.