GAN NHIỄM ĐỘC CÓ NGUY HIỂM KHÔNG? NGUYÊN NHÂN VÀ DÂU HIỆU NHẬN BIẾT LÀ GÌ?

NHIỄM ĐỘC GAN LÀ GÌ?

Nhiễm độc gan là một tình trạng bệnh lý xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương do tiếp xúc với các chất có hại, chẳng hạn như một số loại thuốc, độc tố hoặc hóa chất. Những tổn thương này có thể làm suy giảm chức năng gan và trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy gan.

DẤU HIỆU GAN NHIỄM ĐỘC

Viêm gan cấp tính là dạng tổn thương phổ biến nhất trong trường hợp gan bị nhiễm độc. Nhiều bệnh nhân bị gan nhiễm độc nhưng không có triệu chứng lâm sàng rõ ràng và chỉ được phát hiện thông qua xét nghiệm cho thấy các chỉ số men gan bất thường. Một số triệu chứng có thể xuất hiện bao gồm mệt mỏi, sốt nhẹ, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, đau tức vùng hạ sườn phải, vàng da, và nước tiểu sẫm màu. Đối với những bệnh nhân có tình trạng ứ mật, có thể xuất hiện triệu chứng ngứa da. Khi thăm khám, bác sĩ có thể phát hiện gan to, các dấu hiệu của rối loạn đông máu (xuất huyết dưới da, chảy máu niêm mạc miệng…), hoặc các triệu chứng của hội chứng não gan như rối loạn định hướng không gian, thời gian, lú lẫn, và hôn mê.

Các trường hợp gan nhiễm độc mãn tính có thể dẫn đến xơ hóa gan và xơ gan. Bệnh nhân có thể đến khám khi xuất hiện đợt mất bù cấp tính (cổ trướng, xuất huyết tiêu hóa, vàng da…) hoặc khi xơ gan tiến triển đến giai đoạn mất bù.

Ngoài các triệu chứng suy giảm chức năng gan do tổn thương gan gây ra bởi các chất độc, còn có thể xuất hiện các phản ứng quá mẫn như sốt, nổi ban, hoặc hội chứng Stevens-Johnson do tác nhân gây hại.

NGUYÊN NHÂN GÂY NHIỄM ĐỘC GAN

Nhiễm độc gan có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó phổ biến nhất là:

• Thuốc và thực phẩm chức năng: Có hơn 1000 loại thuốc và 60 loại thực phẩm chức năng có thể gây tổn thương gan.
• Rượu và đồ uống có cồn: Thường dẫn đến tình trạng viêm gan và xơ gan.

GAN NHIỄM ĐỘC CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Gan nhiễm độc có thể rất nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách. Tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:

Tổn thương gan cấp tính: Bao gồm xơ gan, một tình trạng trong đó mô gan bị tổn thương nghiêm trọng và thay thế bằng mô sẹo.

Suy gan mạn tính: Đây là giai đoạn mà gan không còn khả năng thực hiện chức năng của nó, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

ĐIỀU TRỊ NHIỄM ĐỘC GAN

1. Loại bỏ các chất gây nhiễm độc

Trong điều trị nhiễm độc gan, bước đầu tiên và quan trọng nhất là bác sĩ cần xác định và loại bỏ các tác nhân gây nhiễm độc, chẳng hạn như thuốc, thảo dược, rượu bia… Trong đó, rượu bia là một trong những nguyên nhân phổ biến gây nhiễm độc gan, đặc biệt thường gặp ở nam giới.

2. Giải độc gan đúng cách

Việc giải độc cho gan cần được thực hiện từ gốc rễ, tức là xử lý các độc tố xâm nhập từ bên ngoài vào cơ thể. Đồng thời, cần có các biện pháp chủ động bảo vệ gan từ bên trong, ngăn chặn tế bào Kupffer sản sinh ra nhiều chất độc, gây hại cho gan. Cả hai việc này cần được thực hiện song song để đảm bảo gan khỏe mạnh và có khả năng thực hiện tốt chức năng chuyển hóa và thải độc.

Để bảo vệ gan, người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt và nghỉ ngơi lành mạnh và điều độ, cùng với việc thăm khám sức khỏe định kỳ. Thực đơn hàng ngày nên tăng cường bổ sung vitamin (B, C, E) và các khoáng chất (kẽm, selen) để hỗ trợ gan trong việc chuyển hóa các độc chất hiệu quả hơn. Đặc biệt, người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc mà chưa có chỉ định từ bác sĩ.

3. Bảo vệ gan trước nguy cơ nhiễm độc

Để bảo vệ gan, người bệnh nên từ bỏ thói quen sử dụng thuốc tùy tiện và chỉ sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết, với chỉ định cụ thể từ bác sĩ. Khi sử dụng thuốc, cần tuân thủ đúng chỉ định về liều lượng và uống kèm với nhiều nước để hỗ trợ gan trong việc xử lý thuốc. Đối với những trường hợp cần sử dụng thuốc dài hạn, nên kết hợp với các thực phẩm bổ sung và thực phẩm chức năng có nguồn gốc thiên nhiên, đã được thử nghiệm lâm sàng, để bảo vệ gan, hạ men gan, giải độc, và tăng cường chức năng gan, đảm bảo các hoạt động chuyển hóa của gan diễn ra hiệu quả.

Ngoài ra, lối sống sinh hoạt hàng ngày cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe gan. Duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc thường xuyên tập thể dục, ăn uống khoa học, uống đủ nước, và bổ sung các vitamin cùng các chất vi lượng cần thiết như vitamin A, E, K, C… sẽ giúp duy trì một lá gan khỏe mạnh. Đồng thời, cần hạn chế sử dụng rượu bia, tránh xa các món ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, và giảm thiểu tiếp xúc với các chất độc hại trong không khí như khói bụi, thuốc trừ sâu, phân bón… trong thời gian dài.

CÁCH PHÒNG NGỪA NHIỄM ĐỘC GAN 

Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm độc gan, cần lưu ý các biện pháp sau:

• Áp dụng chế độ ăn uống khoa học: Một chế độ ăn uống lành mạnh giúp tế bào gan phục hồi và tái sinh nhanh hơn, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy chức năng gan hồi phục. Hàng ngày, nên bổ sung nhiều thực phẩm giàu đạm như thịt nạc, trứng, cá, mực, các loại đỗ và chế phẩm từ đậu. Thực phẩm giàu vitamin B1 (như mạch nha, giá, đậu, lạc, rau xanh, hoa quả) và vitamin A (như bắp cải, gan động vật, tỏi tây, cà rốt, hẹ, sữa bò, lòng đỏ trứng, rau chân vịt) cũng rất cần thiết. Hạn chế sử dụng thực phẩm nhiều đường để tránh ảnh hưởng xấu đến gan.
• Không sử dụng thuốc bừa bãi: Sử dụng thuốc một cách tùy tiện là một trong những nguyên nhân chính gây nhiễm độc gan. Chỉ nên dùng thuốc khi thật sự cần thiết và phải tuân thủ đúng chỉ định và liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Sống lành mạnh: Hạn chế tối đa việc sử dụng rượu, bia và tránh tiếp xúc với các chất độc hại trong không khí. Thường xuyên tập thể dục thể thao mỗi ngày để nâng cao sức khỏe toàn diện, giúp bảo vệ gan và các cơ quan khác trong cơ thể.

GAN NHIỄM ĐỘC CÓ GÂY NGỨA KHÔNG?

Gan nhiễm độc có thể gây ngứa, và đây là một triệu chứng cho thấy chức năng thải độc của gan đang bị suy giảm. Khi cơ thể tiếp nhận quá nhiều loại độc tố, gan có thể bị tổn thương và không còn thực hiện hiệu quả các hoạt động chuyển hóa cần thiết. Lâu dần, các chất độc tồn đọng trong cơ thể có thể dẫn đến những biểu hiện lâm sàng như ngứa da hoặc nổi mề đay. Đây là dấu hiệu cảnh báo rằng gan đang gặp vấn đề và cần được chăm sóc kịp thời.

KHI NÀO CẦN GẶP BÁC SĨ?

Nếu xuất hiện các triệu chứng dưới đây, người bệnh cần đi khám ngay:

• Phân sẫm màu.
• Mê sảng.
• Vàng da.
• Ăn mất ngon.
• Xuất hiện các vết bầm tím không rõ nguyên nhân (ecchymosis).
• Di chuyển khó khăn.
• Nôn ra máu.

Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến gan và cần được đánh giá và điều trị bởi chuyên gia y tế càng sớm càng tốt.

Nhiễm độc gan là một tình trạng cần được xử lý kịp thời để ngăn ngừa các diễn biến nghiêm trọng. Khi xuất hiện các triệu chứng của gan nhiễm độc, người bệnh nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp, nhằm giảm thiểu nguy cơ phát sinh các biến chứng nguy hiểm.