NẤM DA ĐẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

NẤM DA ĐẦU LÀ BỆNH GÌ?

Nấm da đầu là một dạng nhiễm trùng do vi nấm ngoài da, chủ yếu là các loại nấm men như Candida và Dermatophytes. Thông thường, các loại vi nấm này tồn tại trên da mà không gây hại, nhưng khi chúng phát triển quá mức, có thể dẫn đến viêm da.

Nấm da đầu thường gây ra các mảng vảy, đỏ và rụng tóc cục bộ. Đối với những người có làn da sẫm màu, các mảng nhiễm nấm có thể xuất hiện với màu nâu hoặc xám. Bệnh có thể lan rộng, tạo thành nhiều đốm riêng lẻ trên da đầu.

NGUYÊN NHÂN BỊ NẤM DA ĐẦU

Nguyên nhân chính gây ra nấm da đầu thường là do nhiễm các vi nấm thuộc loài Dermatophytes, đặc biệt là hai chủng Microsporum và Trichophyton. Đây là những tác nhân chủ yếu gây nên phần lớn các ca nhiễm nấm trên da đầu. Các loại nấm này thường phát triển mạnh mẽ trong môi trường ấm áp và ẩm ướt.

Da đầu của chúng ta có một sự cân bằng tự nhiên giữa nấm men và vi khuẩn. Vi khuẩn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự phát triển quá mức của nấm men. Khi mất đi sự cân bằng này, nấm men có thể phát triển mạnh, dẫn đến bệnh nấm da đầu.

1. Nấm dermatophytes

Dermatophytes là loại nấm có khả năng xâm nhập vào lớp vỏ ngoài của nang lông và thậm chí cả thân tóc. Các loại nấm này tấn công các mô keratin và keratin hóa, bao gồm tóc. Các chi như Trichophyton, Microsporum, và Epidermophyton thường lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp với con người, động vật, đất hoặc gián tiếp thông qua việc dùng chung đồ dùng như mũ, lược, khăn.

2. Vệ sinh cá nhân kém

Nấm da đầu phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt. Việc không gội đầu thường xuyên khiến bã nhờn, khói bụi và vi khuẩn tích tụ trên da đầu, gây mất cân bằng hệ vi sinh và tạo điều kiện cho nấm phát triển, cùng với nhiều bệnh da liễu khác.

3. Môi trường ẩm ướt 

Vi nấm phát triển nhanh chóng trong điều kiện ấm áp và ẩm ướt, do đó nấm da đầu thường xuất hiện ở những vùng có khí hậu nóng ẩm như Châu Phi, Đông Nam Á, và Trung Mỹ.

4. Sử dụng chung vật dụng cá nhân

Dùng chung các vật dụng như mũ, lược, khăn với người bị nhiễm nấm có thể lây lan bệnh. Ngoài ra, môi trường ẩm ướt như hồ bơi công cộng cũng là nơi dễ lây nhiễm.

5. Hệ miễn dịch yếu

Suy giảm miễn dịch làm yếu sự phát triển của tóc và khiến nấm dễ xâm nhập. Các bệnh như tiểu đường, sử dụng steroid kéo dài, ung thư, thuốc ức chế miễn dịch và thiếu máu đều có thể làm suy yếu hệ miễn dịch.

6. Tiếp xúc với động vật nhiễm nấm

Động vật nhiễm nấm có thể lây truyền bệnh sang con người khi tiếp xúc. Việc rửa tay sau khi chạm vào vật nuôi và đưa thú cưng đi kiểm tra nếu nghi ngờ nhiễm nấm là cần thiết để giảm nguy cơ lây lan.

DẤU HIỆU BỊ NẤM DA ĐẦU

Dưới đây là các dấu hiệu cho thấy bạn có thể bị nấm da đầu:

• Xuất hiện một hoặc nhiều mảng tròn, có vảy hoặc viêm trên da đầu.
• Các mảng này có xu hướng lớn dần và có thể thấy các chấm đen nhỏ ở nơi tóc bị gãy.
• Tóc trở nên giòn, dễ gãy và dễ bị kéo ra.
• Da đầu có cảm giác nhạy cảm hoặc đau.

Nấm da đầu thường gây ra phát ban ngứa, có màu đỏ hoặc tím, xuất hiện thành từng mảng với hình dạng khác nhau và thường đi kèm với tình trạng bong vảy.

Người bệnh có thể nhận thấy:

• Vảy trắng bong tróc trên da đầu.
• Các mảng nhờn dày màu trắng hoặc vàng.
• Các vùng da ẩm, mềm và có màu trắng.
• Các mụn mủ màu trắng hoặc đỏ.

CÁC LOẠI NẤM DA ĐẦU THƯỜNG GẶP

Về mặt lâm sàng, nấm da đầu có thể được phân chia thành hai loại chính: viêm và không viêm. Loại không viêm thường không gây ra biến chứng như rụng tóc và không để lại sẹo. Trong khi đó, loại viêm có thể dẫn đến tình trạng kerion, gây ra các nốt đau có mủ và rụng tóc kèm theo sẹo.

Dựa vào vị trí ảnh hưởng, nấm da đầu có thể được chia thành ba loại chính:

1. Endothrix: Loại này ảnh hưởng đến thân tóc, thường do nấm Trichophyton tonsurans gây ra.

2. Ectothrix: Loại này ảnh hưởng đến vỏ ngoài của chân tóc, chủ yếu do Microsporum canis gây ra.

3. Favus: Loại này có phản ứng viêm, đi kèm với tình trạng đóng vảy và rụng tóc, do Trichophyton schoenleinii gây ra.

NGUY CƠ TĂNG KHẢ NĂNG BỊ NẤM DA ĐẦU

1. Đối tượng 

Viêm da đầu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng chủ yếu gặp ở trẻ em từ 3 đến 14 tuổi.

Thông thường, nhiễm nấm da đầu có thể trông giống như gàu nhưng nghiêm trọng hơn và thường xuất hiện ở nhiều vùng trên da đầu. Một số loại nhiễm nấm có thể gây ra các mảng rụng tóc. Đặc biệt, loại viêm kerion liên quan đến tình trạng chảy mủ trên da đầu, có thể dẫn đến rụng tóc vĩnh viễn. Người bệnh cũng có thể nổi hạch ở cổ, thường gặp ở những trường hợp viêm da đầu kerion.

2. Yếu tố nguy cơ

Các yếu tố nguy cơ gây nấm da đầu bao gồm:

• Tuổi tác: Bệnh nấm da đầu thường gặp nhất ở trẻ mới biết đi và trẻ em trong độ tuổi đi học.
• Tiếp xúc với trẻ em khác: Các đợt bùng phát nấm da đầu thường xảy ra ở trường học và trung tâm chăm sóc trẻ em, nơi bệnh dễ lây lan qua tiếp xúc gần.
• Tiếp xúc với vật nuôi: Mèo hoặc chó có thể bị nhiễm nấm mà không có dấu hiệu nào. Trẻ em có thể bị nhiễm nấm khi chạm vào những động vật này.

NẤM DA ĐẦU CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Nấm da đầu thường không gây nguy hiểm và thường chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu. Trong phần lớn các trường hợp, bệnh không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và có thể được điều trị bằng thuốc uống, thuốc bôi và dầu gội.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nấm da đầu có thể trở nên nguy hiểm, đặc biệt là ở những người mắc bệnh nấm da đầu dạng viêm nặng, được gọi là kerion. Kerion xuất hiện dưới dạng các vết sưng mềm, nổi lên trên bề mặt da, chảy mủ và hình thành lớp vảy dày màu vàng trên da đầu.

KHI NÀO CẦN GẶP BÁC SĨ?

Nếu nghi ngờ rằng da đầu bị nấm, bạn nên gặp bác sĩ Da liễu. Một số tình trạng khác cũng có thể ảnh hưởng đến da đầu và có biểu hiện tương tự như bệnh nấm da đầu. Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn gặp phải tình trạng rụng tóc, đóng vảy, ngứa ngáy hoặc bất kỳ biểu hiện bất thường nào khác trên da đầu. Việc chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời bằng thuốc theo toa là rất quan trọng, vì các loại kem, dầu gội và thuốc bôi không kê đơn thường không đủ để loại bỏ hoàn toàn nấm da đầu.

BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA NẤM DA ĐẦU

Để giảm nguy cơ mắc bệnh nấm da đầu, bạn có thể thực hiện các bước sau:

1. Nhận thức về nguy cơ lây nhiễm: Hãy chú ý đến khả năng nhiễm nấm từ những người hoặc vật nuôi bị nhiễm bệnh. Giải thích cho trẻ em về bệnh nấm da đầu, những điều cần lưu ý và cách để tránh lây nhiễm.

2. Gội đầu thường xuyên: Đặc biệt là sau khi cắt tóc, việc gội đầu thường xuyên sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn trên da đầu.

3. Giữ da sạch và khô: Khuyến khích trẻ em rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi chơi với vật nuôi. Đồng thời, giữ sạch sẽ các khu vực chung, như trường học, trung tâm chăm sóc trẻ em, phòng tập thể dục và phòng thay đồ.

4. Tránh xa động vật bị nhiễm bệnh: Những động vật có dấu hiệu nhiễm nấm thường có mảng da không có lông. Nếu nghi ngờ thú cưng hoặc động vật khác có thể bị nhiễm nấm, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y để kiểm tra.

5. Không dùng chung vật dụng cá nhân: Tránh sử dụng chung các vật dụng cá nhân như mũ, lược, khăn với người khác để giảm nguy cơ lây nhiễm.

NẤM DA ĐẦU CÓ LÂY KHÔNG?

Nấm da đầu là bệnh có thể lây từ người sang người và từ vật nuôi sang người thông qua tiếp xúc gần, sử dụng chung các đồ dùng cá nhân như mũ, khăn tắm, lược, v.v.

NẤM DA ĐẦU CÓ GÂY RỤNG TÓC KHÔNG?

Bệnh không chỉ phá hủy cấu trúc của nang lông, làm cho tóc trở nên giòn và dễ gãy, mà còn có thể dẫn đến rụng tóc vĩnh viễn, không thể mọc lại. Hầu hết các trường hợp nhiễm nấm da đầu đều gặp phải tình trạng rụng tóc, đặc biệt là ở những người mắc nấm da đầu dạng viêm, khi tóc có thể rụng mà không mọc lại ngay cả khi được điều trị.

NẤM DA ĐẦU CÓ LAN XUỐNG MẶT KHÔNG?

Nấm da đầu có thể lan xuống mặt và nhiều vùng da khác trên cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng và để lại sẹo. Nấm da đầu có khả năng lây lan trên nhiều vùng da rộng lớn, từ người sang người và từ động vật sang người.

Nấm da đầu là một bệnh về da liễu có thể gây viêm hoặc không. Triệu chứng của bệnh gần giống như gàu, với cảm giác ngứa và rụng tóc. Bệnh dễ lây từ người sang người và từ động vật thông qua tiếp xúc gần, sử dụng chung các vật dụng cá nhân.

Nấm da đầu cần được điều trị bằng thuốc kê đơn đường uống, thuốc bôi và dầu gội diệt vi nấm. Tại khoa Da liễu Bệnh viện Đa khoa Medic Bình Dương, bạn sẽ được khám và điều trị nấm da đầu cũng như nhiều vấn đề về da khác bởi đội ngũ bác sĩ và chuyên gia hàng đầu. Để đặt lịch khám, liên hệ trực tiếp với Bệnh viện Đa Khoa Medic Bình Dương theo số hotline 0915.045.115 hoặc truy cập trang web https://medicbinhduong.vn/ để được tư vấn.