PHÒNG NGỪA TAY CHÂN MIỆNG CHO TRẺ EM.

Bệnh tay chân miệng là BỆNH TRUYỀN NHIỄM lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do Virut đường ruột gây ra.

Hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp là:

1. Coxsackie virus A16

2. Enterovirus 71 (EV71)

Biểu hiện chính là tổn thương da, niêm mạc dưới dạng PHỎNG NƯỚC ở các vị trí đặc biệt như niêm mạc miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, gối.

Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong, nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời.

Các trường hợp biến chứng nặng thường do EV71

 BIẾN CHỨNG

1. Thường gặp nhất là mất nước do trẻ lở miệng nên đau và khó nuốt, bỏ ăn bỏ uống. Cần quan sát và cho trẻ uống đủ nước, trong trường hợp mất nước nặng có thể bồi hoàn nước qua đường tĩnh mạch.

2. Biến chứng thần kinh: Viêm não, viêm thân não, viêm não tủy, viêm màng não.

+ Rung giật cơ (Myoclonic Jerk) từng cơn ngắn 1-2 giây, chủ yếu ở tay và chân, trong cơn trẻ vẫn còn ý thức, dễ xuất hiện khi bắt đầu giấc ngủ hay khi cho trẻ nằm ngửa.

+ Ngủ gà, bứt rứt, chới với, đi lạng quạng, run chi, mắt nhìn ngược.

+ Rung giật nhãn cầu + Yếu liệt chi (Liệt mềm cấp)

+ Liệt dây thần kinh sọ não + Co giật, hôn mê là dấu hiệu nặng, thường đi kèm với suy hô hấp, tuần hoàn.

+ Tăng trương lực cơ (biểu hiệu duỗi cứng mất não, gồng cứng)

3. Biến chứng tim mạch, hô hấp:

Viêm cơ tim, phù phổi cấp, tăng huyết áp, suy tim, truỵ mạch. Mạch nhanh > 150 lần/phút Thời gian đổ đầy mao mạch trên 3 giây. Da nổi vân tím, vã mồ hôi, chi lạnh

- Giai đoạn đầu có huyết áp tăng (HA tâm thu trẻ dưới 2 tuổi > 120mmHg), giai đoạn sau mạch huyết áp không đo được.

- Khó thở, thở nhanh, rút lõm ngực, thở rít thanh quản, thở không đều.

- Phù phổi cấp: Sùi bọt hồng, khó thở, tím tái, phổi nhiều ran ẩm.

PHÒNG BỆNH

Theo đại diện Cục Y tế dự phòng (Bô Y tế) dịch bệnh tay chân miệng đang lan rộng tại nhiều địa phương, với số người mắc tăng cao lên tới gần 2100 trường hợp tại 57 Tỉnh Thành Phố. Theo đó, Cục Y Tế Dự Phòng khuyến cáo, để chủ động phòng chống bệnh tay chân miệng, người dân cần thực hiện nghiêm túc 6 biện pháp sau:

 Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em). Đặc biệt, trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn / cho trẻ ăn, trước khi bế ẳm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tả và làm vệ sinh cho trẻ.

 Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống chín, vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ, trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi), đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hằng ngày, không mớm thức ăn cho trẻ, không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi, không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

* Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chin uống chính, đảm bảo sử dụng nước sạch, không cho trẻ ăn bốc, mút tay, cắn móng tay, ngậm đồ chơi.

 Thường xuyên lau sạch các bề mặt dụng cụ đồ chơi, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, sàn nhà, khử trùng bằng dung dịch chứa Cloramin B 2%.

 Thường xuyên lau sạch các bề mặt dụng cụ tiếp xúc hằng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn, ghế, àn nhà, bằng xà phòng sau đó khử trung bằng dung dịch chứa Chlor: Cloramin B 2% hoặc các dung dịch khử trùng khác.

 Không cho trẻ tiếp xúc thân mật với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh như hôn, vuốt ve dùng chung dụng cụ…

 Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

 Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần phải đưa trẻ đi khám hoặc thông báo ngay cho Cơ quan Y tế gần nhất.

Bác sĩ CKI Trần Hữu Nhơn

Nguyên Trưởng khoa cấp cứu lưu Bệnh viện Nhi Đồng 2

Giám Đốc Medic - BD Chi nhánh 2